100 lat temu, 28 listopada 1918 r. Józef Piłsudski wydał Dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowiący, że „wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci, który do dnia ogłoszenia wyborów ukończył 21 lat” oraz „wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele (obywatelki) państwa posiadający czynne prawo wyborcze”.

26 stycznia 1919 roku kobiety po raz pierwszy udały się do urn wyborczych, jako pełnoprawne obywatelki II Rzeczypospolitej. Polki otrzymały bierne i czynne prawo wyborcze jako jedne z pierwszych na świecie – przed Amerykankami, Francuzkami, Włoszkami czy Hiszpankami, co postawiło nasz kraj w szeregu najbardziej demokratycznych i nowoczesnych państw regionu.

Z tej okazji w Białymstoku powstała społeczna, oddolna inicjatywa podlaskich kobiet z rożnych środowisk nazwana – „100 lecie Kobiet”, która podejmuje szereg działań mających uczcić to wydarzenie.

Jednym z nich było rocznicowe spotkanie na Rynku Kościuszki, 28 listopada br., na które kobiety przyniosły zdjęcia swoich matek, babć, innych krewnych bądź znajomych, które odegrały ważną rolę w ich życiu.

Wspominały i opowiadały o ich losach, najczęściej smutnych i trudnych ponieważ przyszło im żyć w okresie zaborów, bieżeństwa, I lub II Wojny Światowej. Były to wspomnienia bardzo wzruszające, często opowiadane ze łzami w oczach.

Uczestniczki spotkania dziękowały swoim przodkiniom za odwagę, trud ich wychowania, za naukę patriotyzmu, wpajanie zamiłowania do literatury i kultury, za okazaną miłość.

Przedstawione panie były autorytetami w swoich rodzinach i są wzorami godnymi naśladowania dla młodszych pokoleń.

Wszystkie przyniesione zdjęcia zostały wklejone do specjalnie założonej „Księgi Kobiet”, która będzie towarzyszyła kolejnym wydarzeniom obchodów rocznicowych. Później najprawdopodobniej zostanie przekazana do jednego z muzeów, aby następne pokolenia zobaczyły i poznały losy podlaskich kobiet, żyjących w okresie po odzyskaniu przez Polskę Niepodległości.

 

Spotkanie zakończyło się występem Chóru Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Astra”, który zaśpiewał piękną piosenkę – „Polsko, moja Polsko”.

Warto również obejrzeć wystawę przygotowaną przez Centrum Zamenhofa – „Prawa wyborcze kobiet”. Prezentuje historię walki o prawa wyborcze kobiet, przedstawia najważniejsze działaczki i organizacje kobiece powstałe na początku XX wieku w Polsce i na świecie.

Wystawę można zwiedzać od wtorku do niedzieli, w godz. 10:00 – 17:00, do 31.grudnia br.

(Zdjęcia autorki artykułu)

Maria Beręsewicz

Podlaska Redakcja Seniora Białystok