Dzień Kobiet. Święto, które pamięta dobrze moje pokolenie. To czas skłaniający do refleksji, czym tak naprawdę jest dla mnie bycie kobietą. Teraz, korzystając z dobrodziejstwa przebywania na emeryturze, częściej oddaję się takim  przemyśleniom.

Dama z dawnej epoki – w charakterystycznie upiętym koku oraz różowej sukni z mnóstwem falban i koronek. Na dole czerwone róże.

Bycie kobietą to przede wszystkim poczucie odrębności. To jednocześnie poczucie przynależności do świata kobiet. Ponadto uważam, że tak kobieta jak i mężczyzna wnoszą w życie trochę inne wartości i zdecydowanie należy to doceniać.

Wychowałam się w tradycyjnej rodzinie wiejskiej, w zasadzie patriarchalnej. Choć rodzice bardzo się kochali i wzajemnie szanowali, to na co dzień był przestrzegany zwyczajowy podział ról. Kiedyś na wsi to było logiczne. Bardziej niż teraz, kiedy zazwyczaj oboje z małżonków pracują zawodowo. W moim domu rodzinnym matka była gospodynią domową, a ojciec dbał o zapewnienie bytu materialnego rodzinie. Jak na czasy sprzed półwiecza moi rodzice i tak byli bardziej partnerscy niż inne małżeństwa z sąsiedztwa. My, ich dzieci, bezwiednie obserwowaliśmy te relacje i chłonęliśmy je jak gąbka. Ale ani wtedy, ani w młodości, nie zastanawiałam się nad rolami kobiety i mężczyzny, bo były one czymś naturalnym i oczywistym.

Przez większość swojego życia przebywałam w mocno sfeminizowanych środowiskach. Lata studiów pedagogicznych oraz 35 lat pracy zawodowej w przedszkolu to czas nieustannego obcowania prawie wyłącznie z kobietami. Te pełne cztery dekady to dwie trzecie mojego dotychczasowego świadomego życia. Teraz mam nadmiar wolnego czasu i zaczęłam świadomie analizować własną tożsamość oraz rolę w środowisku. Stoję po stronie kobiet, razem z nimi, bo to mój świat. Jednak nie do końca mogę przypisać sobie cechy tak zwanej kobiety współczesnej. Na pewno nie jestem aż tak wyzwolona. Uważam, że jako istoty fizyczne słabsze mamy prawo oczekiwać zapewnienia nam bezpieczeństwa i otoczenia  nas opieką. Kobiety ze swej strony niechby niosły rodzajowi męskiemu jakieś zmiękczenie, złagodzenie ich „kanciastego” wizerunku. Moim zdaniem kobieta i mężczyzna wzajemnie się uzupełniają, pełniąc odmienne role. I to jest właśnie najpiękniejsze.

Współcześni młodzi obydwojga płci ubrani na styl biurowy, przy wspólnej pracy nad projektem.

Jako kobieta samotna nauczyłam się radzić sobie w różnych nieprzewidywalnych sytuacjach. Wiem, gdzie zakręcić wodę czy gaz, umiem pogrzebać w zepsutym zegarku czy telefonie. Kiedyś, dawno temu, jako nastolatka, naprawiałam żelazka i kuchenki elektryczne, takie ze spiralą. Ba, potrafiłam „watować” korki! Co to znaczy? To znaczy nielegalnie wymieniać w bezpiecznikach przepalony drucik na odpowiednio grubszy. W okresie zamierzchłego komunizmu, przy częstych przerwach w dostawie prądu, musiałam się jakoś ratować. Dziś, kiedy bezpieczniki są automatyczne, taka umiejętność nie zdaje się na nic. Ale w swoim czasie była bezcenna. Nie jestem więc sierotką Marysią, nie potrzebuję być pod jakąś szczególną ochroną. A jednak…

Uwielbiam filmy kostiumowe, najbardziej ze względu na ich klimat. Nie ukrywam, że podoba mi się świat salonów, balów, panów we frakach i smokingach oraz dam w sukniach z mnóstwem falbanek i koronek. Podobają mi się tamte miłości i ich romantyczna otoczka. Kiedy byłam młoda, żałowałam, że nie urodziłam się ze sto lat wcześniej. Bez zażenowania też wyznaję, że lubiłam, zgodnie z dawnym polskim zwyczajem, całowanie kobiet w rękę. Wiem, że często bywa on źle przyjmowany, a nawet wyszydzany. Tak się składa, że jako dyrektorka placówki edukacyjnej w małym miasteczku, miałam niejedną okazję bywać i podejmować różnych oficjalnych gości, witać się i żegnać tak z lokalnymi, jak i z tymi z wyższej półki notablami, którzy w ten sposób zwykli honorować kobiety. Owszem, były to sytuacje lekko onieśmielające, ale też czułam się doceniona jako kobieta. Odbierałam to inaczej niż na przykład moja mama i inne kobiety na wsi. One opędzały się z całych sił przed takimi gestami ze strony mężczyzn. Było to komiczne widowisko, kiedy gospodyni wręcz wyrywała swoją dłoń z rąk mężczyzny, mamrocząc pod nosem: „Ależ nie trzeba, nie trzeba” i oblewając się przy tym rumieńcem.

Dwie kobiety w jasnych ubraniach, przy stole, z notesami. Prawdopodobnie córka z mamą, która pomaga jej w odrabianiu lekcji

W międzyczasie dokonała się rewolucja obyczajowa. Kobiety się wyemancypowały. Dziś feministki domagają się również i tego, czego ja osobiście nie chciałabym przypisywać swojej płci. Jestem na przykład przeciwna nachalnej propagandzie tak zwanej „równości płci” oraz rzekomej walce o „prawa kobiet”. Równouprawnienie jest jak najbardziej w porządku, ale równouprawnienie w dostępie do różnych dóbr, które należą się każdemu człowiekowi.

I tutaj postawię kropkę, nie powiem nic więcej, choć mam na to ochotę. Ściągnęłabym bowiem na siebie jeśli nie gromy, to przynajmniej sprowokowałabym polemikę, czego chcę uniknąć. Tak więc popieram równe prawa dla wszystkich, niezależnie od płci. Bo równość równości… nierówna! Choć brzmi to jak paradoks, paradoksem dla mnie nie jest. Zbyt często zauważam w tych dążeniach wylewanie dziecka z kąpielą. Czy my, drogie panie, naprawdę nie chcemy pozostawić sobie już nic z kobiecości? Po co ta równość za wszelką cenę? Dobrowolne oddawanie przywilejów, przynależnych wyłącznie płci uznawanej za piękną? Ja się z takim podejściem zwyczajnie nie zgadzam. 

Nigdy nie byłam i nie jestem typem kobietki w stylu tej z przedwojennej piosenki, śpiewanej przez Mirę Zimińską:

„Jakaś jeśtem w twych ramionach taka mala
Mógłbyś wziąć mnie na ręce i nieść
Taka jeśtem zmęciona i nieśmiala […]” 

Nikt mnie nie obsługiwał, a tym bardziej nie obsypywał płatkami róż. Jeśli trzeba, potrafię być twarda. Ale lubię i chcę funkcjonować w tradycyjnych kobiecych rolach. Wprawdzie nie oczekuję życzeń czy kwiatów z okazji Dnia Kobiet, co nie znaczy, że bym tego nie chciała. Kwiaty… Mogą być całe ich naręcza! Bo pięknie jest być kobietą.

Jadwiga Zgliszewska
Podlaska Redakcja Seniora Białystok