W Teatrze Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku zakończyła się trzecia edycja festiwalu „Kierunek Wschód”. Dziewięć dni, dziewięć różnorodnych spektakli i wydarzeń, a także inspirujące rozmowy z artystami.
Od 28 września do 6 października w Białymstoku gościli artyści z Białorusi, Gruzji, Litwy, Ukrainy, a także reprezentanci Polski. Już po raz trzeci Teatr Dramatyczny zorganizował wydarzenie, dzięki któremu widzowie mieli okazję zobaczyć najciekawsze spektakle m.in. gości zza wschodniej granicy. Po wszystkich przedstawieniach odbyły się spotkania z artystami, które poprowadziła Dorota Sokołowska – dziennikarka Polskiego Radia Białystok.
„Jestem bardzo zadowolony z tegorocznej odsłony festiwalu. Przygotowaliśmy niezwykle różnorodny program i mam nadzieję, że każdy widz mógł w nim odnaleźć interesującą go propozycję. Przed nami czas podsumowań, rozliczeń projektu, ale już dzisiaj zastanawiamy się, jak będzie wyglądała przyszłoroczna edycja „Kierunku Wschód”. Myślę, że postawiliśmy poprzeczkę artystyczną niezwykle wysoko” – mówi Piotr Półtorak, dyrektor Teatru Dramatycznego.
Festiwal „Kierunek Wschód III” zainaugurowali artyści z Kijowa. Aktorzy z Narodowego Akademickiego Teatru im. Iwana Franki z Kijowa na Ukrainie rozbawili widzów spektaklem „Schweik”. Dzień później swój kunszt aktorski zaprezentowali artyści Narodowego Teatru Akademickiego im. Janki Kupały z Mińska na Białorusi. Trzeci dzień festiwalu należał do Magdaleny Warzechy – aktorki Teatru Narodowego, która m.in. wraz z Sergiejem Ohrimchukiem – wirtuozem skrzypiec z Kijowa wystąpiła z recitalem „Kaprysy zaspokojone”. Czwarty dzień przyniósł niezwykle ważne wydarzenie: nagradzany na festiwalach w Gdyni oraz Szczecinie spektakl „Lwów nie oddamy” Teatru im. Wandy Siemaszkowej z Rzeszowa.
„Lwów nie oddamy” to spektakl o relacjach między dwoma narodami, ale i ogólnie o tym, jak traktujemy innych, o relacjach między ludźmi, o tym jak działają stereotypy i jak myślimy poprzez pewne schematy. To przedstawienie, które dotyczy nas wszystkich – mówiła w trakcie spotkania z widzami Katarzyna Szyngiera, reżyserka spektaklu.
2 października, piątego festiwalowego dnia, Teresa Stępień-Nowicka – aktorka Teatru Horzycy w Toruniu zaprezentowała swój monodram „Elżbieta Watson – Cichociemna” nawiązujący do życiorysu gen. Elżbiety Zawackiej. 3 października festiwalowa publiczność obejrzała spektakl „Obława” w wykonaniu gospodarzy – aktorów Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Siódmy dzień festiwalu był okazją do obejrzenia na białostockiej scenie po raz pierwszy w historii, artystów z Państwowego Teatru Dramatycznego Telawi im. Waży Pszawellego z Gruzji. Aktorzy zagrali spektakl „Rozbity dzban”. W przedostatni dzień wystąpili aktorzy z teatru OKT/Wilno z Litwy. Artyści rozbawili widzów słodko-gorzkim przedstawieniem „Wesele”. Nie zabrakło w nim podlaskich akcentów.
Na mocny finał „Kierunku Wschód III” wystąpili aktorzy z Republikańskiego Teatru Białoruskiej Dramaturgii z Mińska na Białorusi. Artyści oczarowali widzów niezwykle plastycznym i pobudzającym wyobraźnię przedstawieniem „Beton”.
– Rozpoczynając pracę nad tym spektaklem, kluczowym słowem była dla nas „samotność”. Potem natrafiliśmy na ten piękny mit o Eurydyce i Orfeuszu, w którym Orfeusz kocha ponad życie, a miłość jest w jego życiu niezwykle ważna. Kiedy traci Eurydykę staje się samotny. Ale czy rzeczywiście jest samotny, skoro wciąż czuje miłość do Eurydyki? Na to pytanie próbowaliśmy odpowiedzieć i właśnie dlatego powstał ten spektakl – powiedział w trakcie spotkania z widzami Eugene Korniag, reżyser przedstawienia.
„Kierunek Wschód” to przegląd teatralny prezentujący kulturę pogranicza, odbywający się od 2017 roku. Celem wydarzenia jest upowszechnianie międzynarodowej idei Partnerstwa Wschodniego oraz prezentacja spektakli teatralnych partnerów z tych krajów, a także teatrów z Polski, które podobnie, jak białostocka instytucja, ulokowane są na pograniczach kulturowych i stąd czerpią inspirację do działań twórczych. Wydarzenie ma służyć zacieśnianiu współpracy Teatru Dramatycznego z partnerami z zagranicy oraz z innymi teatrami i artystami z Polski.
Mieliśmy okazję nie tylko obejrzeć wyjątkowe spektakle, ale również poznać warsztat, motywy i inspiracje twórców. Dla białostockiej publiczności, rozmowy po spektaklach stanowiły ważną, wzbogacającą część festiwalowych spotkań. Z tych rozmów wynikało, że radość spotkania jest obopólna. Widzowie mieli okazję zobaczyć różnorodne, ciekawe spektakle, a artyści zetknąć się z przyjazną białostocką publicznością. Podczas festiwalu panowała wyjątkowa atmosfera, wyczuwało się dobrą energię i porozumienie między aktorami i widzami. Byliśmy świadkami magii, która dzieje się w teatrze.
Finał festiwalu był wyjątkowo mocny. Spektakl Republikańskiego Teatru Białoruskiej Dramaturgii z Mińska na Białorusi był szczególny. Artyści, bez słów pokazali nam historię Orfeusza i Eurydyki nawiązując do współczesności. Pobudzili naszą wyobraźnię. Był to wyjątkowy, plastyczny spektakl, precyzyjny, zaplanowany ruch, ciekawa choreografia. Tak naprawdę był to ruchomy obraz, wzmocniony muzyką i scenografią. Spektakl bardzo misternie przygotowany. Jedna z aktorek powiedziała, że praca podczas przygotowania tej sztuki wymagała maksymalnej koncentracji i precyzji a także zaufania do partnerów. To wszystko mieliśmy okazję oglądać, przeżywać, podziwiać. Ten spektakl zapierał dech, mocny akcent na zakończenie festiwalu. Niewątpliwą jakością festiwalu jest różnorodność tematów, różnorodność środków użytych przez twórców oraz różnorodność przeżyć. Festiwal daje możliwość zbliżenia się widza do sceny, gdzie dzieje się magia teatru. Podczas festiwalowych spotkań nie było tego rozdzielenia widowni i sceny. Każdy ze spektakli wywoływał spontaniczne owacje na stojąco. Dziękujemy za możliwość uczestniczenia w takim święcie teatru i czekamy z niecierpliwością na kolejne edycje festiwalu, który się rozwija, który nabiera rozpędu. Cieszę się, że mogłam być uczestniczką tych niezapomnianych spotkań.
Festiwal „Kierunek Wschód III” został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Województwa Podlaskiego. Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem Ambasady Republiki Białoruś w Rzeczypospolitej, Ambasady Gruzji w Rzeczypospolitej Polskiej, Ambasady Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej, Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewody Podlaskiego, Marszałka Województwa Podlaskiego oraz Prezydenta Miasta Białegostoku. Partnerami medialnymi wydarzenia są: Polskie Radio Białystok, Kurier Poranny, Poranny TV, Poranny.pl, Niebywałe Suwałki, Białystok Online.pl, Wrota Podlasia oraz Podbiałostocki Kurier Sąsiedzki bia.24. Trzeciej edycji festiwalu „Kierunek Wschód” towarzyszył VI Festiwal ODE.
(źródło: Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, foto: Bartek Warzecha)
opr. Elżbieta Urban
Podlaska Redakcja Seniora Białystok
