W niedzielę (11.02.2018) w Muzeum Wojska w Białymstoku została otwarta wystawa czasowa „Nie tylko Legiony. Polskie formacje wojskowe 1914 -1918”.

„Wystawa opowiada o losach żołnierzy z polskich formacji wojskowych, które w czasie Wielkiej Wojny podjęły trud orężnej walki o niepodległość państwową. Trzeba im podziękować za ten bohaterski czyn, w który tak ideowo zaangażowali się w arcyważnym momencie dziejowym. Obok legionistów Piłsudskiego istniały jeszcze inne polskie formacje, które równie dzielnie i ofiarnie biły się o wolność ojczyzny Krew polskiego żołnierza była przelewana nie tylko na ziemiach rdzennie polskich.

Nadzieje na odzyskanie samodzielności państwowej, po 123 latach niewoli, odżyły ponownie pod koniec XIX w., kiedy to Rosja, Niemcy i Austro-Węgry stanęły przeciwko sobie. Żołnierze polscy zmuszeni byli najpierw walczyć w szeregach armii zaborczych. W miarę upływu czasu mogli skupiać się w wydzielonych formacjach, także u boku zachodnich aliantów. W szeregach armii rosyjskiej były tworzone takie formacje, jak: Legion Puławski, Dywizja Strzelców Polskich, Korpusy Polskie.

Pod Niemiecką i Austro-Węgierską komendą utworzono Polską Siłę Zbrojną, Legionowe Brygady, Polski Korpus Posiłkowy. U boku zachodnich aliantów utworzono: Armię Polską we Francji, Każda z tych formacji wniosła wkład w odzyskanie niepodległości przez Polskę w listopadzie 1918 r. Tym właśnie formacjom poświęcona jest ta wystawa” – powiedział autor ekspozycji Marek Gajewski.

Na wystawie zaprezentowano ponad 400 archiwalnych zdjęć, wiele dokumentów, broń białą i palną, mundury z tamtej epoki: strzelca Legionów Polskich i Dywizji Syberyjskiej, porucznika jazdy Polskiego Korpusu Posiłkowego oraz kapitana artylerii Armii Polskiej we Francji.

Atrakcją dla zwiedzających jest mapa z naniesionymi, podświetlonymi, miejscami największych bitew oraz kilkuminutowy film niemieckich dokumentalistów z 1 grudnia 1916r., przedstawiający moment wejścia do Warszawy oddziałów Legionów Polskich, dowodzonych przez płk. Stanisława Szeptyckiego. Wielką gratką dla osób interesujących się historią będzie również bardzo ładny folder  z licznymi zdjęciami. Polecam obejrzenie tej wystawy wspólnie z dziećmi i wnukami.

Wystawą tą Muzeum Wojska inauguruje obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości. Towarzyszyć jej będą wykłady naukowe i zajęcia organizowane w ramach cyklu „Spotkania z historią”. Odbywać się one będą w czwartki, o godz. 17:00. Miejscem spotkań będzie Sala Rycerska Muzeum Wojska , przy ul. Kilińskiego 7. Wystawa potrwa do 6 czerwca br.

 

Zakres tematyczny i harmonogram wykładów:

  • 22.02. – „Nie tylko Legiony. Polskie formacje wojskowe okresu I wojny światowej” – kustosz Marek Gajewski,
  • 1.03. – „Fenomen Legionów Polskich” – prof. dr hab. Andrzej Chwalba z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,
  • 15.03. – „”Największa bitwa Legionów – Kostiuchnówka” – dr hab. Stanisław Czerep z UwB,
  • 22,03. – „Polska Siła Zbrojna 1917 – 1918” – dr hab. Jan Snopko z UwB,
  • 12.04. – „Armia Błękitna gen. Hallera” – dr hab. Dariusz Radziwiłłowicz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie,
  • 19.04. – „Wojsko Polskie w pierwszych latach niepodległości” – prof. dr hab. Janusz Odziemkowski z Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

 

Maria Beręsewicz
Podlaska Redakcja Seniora Białystok