W czerwcu 2022 roku ukazał się dokument sporządzony przez Wydział Polityki Społecznej Urzędu  Wojewódzkiego w Białymstoku. Jego tytuł to ,,Informacja o sytuacji osób starszych w Województwie Podlaskim za 2021 rok”

odwróceni tyłem starszy mężczyzna i starsza kobieta z plecakiem na ramionach, fot._pixabay.com

W jego treści zainteresowani mogą znaleźć  informacje dotyczące inicjatyw skierowanych do osób starszych: przykłady dotyczące dobrych praktyk na poziomie powiatu i gminy, przykłady innowacyjnych rozwiązań. Pokazane są też  działania podjęte w roku 2021, wspierające realizację celów wskazanych w Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce za 2020 rok i ,,Polityce społecznej wobec osób starszych 2030 Bezpieczeństwo- Uczestnictwo – Solidarność”.

1. Inicjatywy skierowane do osób starszych.

Wojewoda Podlaski powołał pełnomocnika d/s seniorów.
Do jego  zadań należy m.in. rozpoznawanie i prowadzenie spraw z zakresu potrzeb osób starszych w województwie oraz inicjowanie i koordynowanie działań służących zaspokajaniu potrzeb osób starszych.  To też jest współpraca i współdziałanie z organami samorządu terytorialnego oraz organizacjami społecznymi, działającymi na rzecz seniorów, wspieranie działań w celu tworzenia warunków  do integracji wielopokoleniowej  oraz integracji środowisk senioralnych na terenie województwa. Pełnomocnik d/s seniorów  opiniuje  dokumenty, w tym projekty aktów prawnych, mających wpływ na realizację zadań z zakresu polityki senioralnej.

Dokumenty, na podstawie których podjęto  inicjatywy skierowane do osób starszych to;

Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego 2030, Strategia  Polityki Społecznej Województwa Podlaskiego do roku 2030, Program na rzecz poprawy warunków życia społecznego i zawodowego osób z niepełnosprawnością w Województwie  Podlaskim na lata 2019 – 2023, Program Pomocy społecznej i przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu w Województwie Podlaskim na lata 2019 – 2023 r.

A oto przykłady programów  wspierających aktywność społeczną, kulturalną, edukacyjną, sportową i obywatelską osób starszych województwa Podlaskiego. 

Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku realizowała program profilaktyczny ,,poMOC, a nie przeMOC”. Jest to program dotyczący przeciwdziałaniu przemocy w  rodzinach wobec osób starszych.  Na terenie Województwa Podlaskiego przeprowadzono szereg spotkań z seniorami w Klubach Seniora, Domach Pomocy Społecznej, świetlicach wiejskich w zakresie przeciwdziałania  przemocy i procedury ,,Niebieskiej Karty”. 

Miasto Białystok

Kontynuowano  program ,,Karta Aktywnego Seniora”,  który realizowany jest od 2015 roku. Skorzystało z niej już ponad 18 tys. Białostoczan. Posiadacze karty korzystają  z ulg przy zakupie biletów do miejskich instytucji kultury i sportu. 

Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu  Medycznego wraz ze Stowarzyszeniem ,,ProSalute” realizował kolejną edycję  projektów prozdrowotnych ,,Uniwersytet Zdrowego Seniora” i ,,Uniwersytet Profilaktyki Psychogeriatrycznej”, skierowanych do mieszkańców Białegostoku 60+.

Miasto Łomża

Realizowano projekt ,,Rozwój Usług Społecznych w Gminie  Łomża”, w ramach którego utworzono Klub Seniora w Pniewie dla osób niesamodzielnych oraz Klub Seniora w Podgórzu. W ramach programu ,,Karta Seniora Gminy Łomża” do 31.12. 2021 roku wydano łącznie 196 kart, które upoważniają do  zniżek  m. in. w instytucjach kultury, usług optycznych handlowych, zabiegów kosmetycznych czy usług stacji paliw.

Gmina Supraśl 

W gminie realizowano Program Zdrowotny ,,Rehabilitacje lecznicze dla mieszkańców Gminy Supraśl w roku 2021”. Realizacja tego programu miała na celu poprawę stanu zdrowia i przywracanie prawidłowego zakresu ruchu mieszkańców gminy.

Powiat w Sokółce

Projekt ,,Niepełnosprawne osoby Powiatu Sokólskiego – pełnosprawni obywatele społeczności lokalnej”. Skierowany był do osób doświadczających wielokrotnego wykluczenia społecznego z powodu ubóstwa i osób 60+, których stan zdrowia, w tym niepełnosprawność wymagają opieki lub wsparcia.

Przykłady działań w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na wiek.

Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku wraz z podległymi komendami policji na terenie województwa podlaskiego  w 2021 roku przeprowadziła szereg działań na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji seniorów.  Były to m.in.  kampanie edukacyjne, kolportaż materiałów edukacyjno-profilaktycznych, przygotowanie spotu i nagrań, spotkania z seniorami z okazji Dnia Dziadka i Babci, konkursy i udział w różnego rodzaju festynach i piknikach z zakresu  bezpieczeństwa  seniorów.

Jak podaje dokument, w  ramach działań zapobiegających dyskryminacji seniorów prowadzono z zachowaniem reżimu sanitarnego:

  • działalność Uniwersytetów  Trzeciego Wieku, Dziennych Domów Senior + i Klubów Senior +,
  • działalność chórów, grup teatralnych, zespołów artystycznych,
  • bezpłatne porady prawne i porady psychologa,
  • realizowano szczepienia profilaktyczne przeciwko grypie dla osób po 60 roku życia,
  • szkolenia komputerowe, w ramach których  uczestnicy nauczyli się korzystania z Internetu, obsługi poczty elektronicznej, korzystania z portali społecznościowych, e-usług, YouTube.

Inne formy wsparcia osób starszych 

Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego
Samorząd Województwa Podlaskiego udzielił dotacji ze środków Państwowego Funduszy Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na takie zamówienia publiczne:

  • zorganizowano turnus rehabilitacyjny dla seniorów z niepełnosprawnością
  • zrealizowano projekt ,,Redukujemy stres – dla ciała i ducha w okresie  pandemii” w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Świerkowej w Białymstoku.

Przygotowano 25 paczek żywnościowych najbardziej potrzebującym  seniorom z województwa podlaskiego.

Rada Seniorów przy Marszałku Województwa Podlaskiego realizowała posiedzenia rady online, Forum  Rad Seniorów Województwa Podlaskiego we współpracy z  Ośrodkiem Wspierania Podlaskich Rad Seniorów z częstym udziałem Marszałka Województwa Podlaskiego;
Zorganizowała spotkania z przedstawicielką  ROPS na temat możliwości  pozyskiwania środków na działania senioralne, spotkanie z wojewódzkim konsultantem do spraw geriatrii,
spotkanie z Przewodniczącą Ogólnopolskiego Porozumienia  o Współpracy Rad Seniorów i Przewodniczącą Obywatelskiego Parlamentu Seniorów na temat postępu prac nad nowelizacją ustawy o samorządzie gminnym. Zorganizowała spotkanie z parlamentarzystami w sprawie poparcia petycji do Prezydenta i obu izb Parlamentu w sprawie zmiany w/w ustawy, współorganizowała II Kongres Rad Seniorów Województwa Podlaskiego 2021 w ramach realizacji projektów Ośrodka Wsparcia Podlaskich Rad Seniorów –  ASOS i AKTYWNI +.

Gmina Czyże

Projekt ,,Nie jesteś sam”, w ramach którego został utworzony Dzienny Dom Pomocy z usługami opiekuńczo-aktywizującymi osób starszych, szczególnie z niepełnosprawnościami. 

Gmina Supraśl

Rada  Seniorów Gminy Supraśl brała udział online w posiedzeniach Rad Seniorów Województwa Podlaskiego oraz II Kongresie Podlaskich Rad Seniorów. Odbywały się cykliczne posiedzenia Rady Seniorów Gminy Supraśl. Gmina wydała  płytę z filmem ,,Seniorzy w Gminie Supraśl”. Władze gminy spotkały się z  kierownictwem  MOPS, Caritas Polska, Eleosem i seniorami w sprawie  pomocy  charytatywnej dla seniorów wymagających takiego wsparcia. Odbyło się szkolenie  członków Gminnej Rady Seniorów z obsługi smartfonu.

1. Przykłady dobrych praktyk  na poziomie powiatu i gminy

Miasto Białystok

Fundacja ,,Spe Salvi” realizowała projekt ,,Zwiększenie  poczucia bezpieczeństwa seniorów w miejscu zamieszkania poprzez wsparcie w formie konsultacji i drobnych napraw technicznych”. Seniorzy mogli skorzystać z bezpłatnej pomocy fachowców przy drobnych naprawach domowych. Z pomocy ,,złotej rączki” skorzystano 550 razy.

Miasto Suwałki

Program ,,Złota Rączka” dla Seniora. Realizatorem była Spółdzielnia Socjalna ,,Perspektywa” w Suwałkach. W okresie pandemii udzielana była pomoc w postaci zakupów artykułów żywnościowych, higienicznych i leków. Z usług ,,złotej rączki” skorzystało 178 osób, wykonano 1000 usług, przyjęto 282 zgłoszenia. 

Gmina Mońki 

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej z Fundacją Dialog i wolontariuszy realizował projekt ,,Usługi opiekuńcze w Mońkach”. Uczestniczyło w nim 16 osób niesamodzielnych. Korzystały one z usług opiekuńczych w swoim  miejscu zamieszkania z terapii pedagogicznej i logopedycznej.

III. Przykłady innowacyjnych rozwiązań (np. zastosowanie nowych technologii  w opiece nad osobami starszymi).

Starostwo Powiatowe w Kolnie

Prowadzono specjalne zajęcia komputerowe dla osób 60 + aby zapoznać ich z obsługą komputera (platformy e-pacjent, robienie zakupów przez internet, elektroniczne załatwianie spraw w urzędach).

Miasto Suwałki

,,Program door-to-door w Mieście Suwałki”. Projekt polegający na wdrożeniu indywidualnych usług transportowych dla osób z potrzebą wsparcia w zakresie mobilności. Seniorzy mają możliwość korzystania z przewozów m. in. do placówek zdrowotnych, miejsc aktywizacji społecznej, klubów seniora lub do centrów kultury.

Miasto Siemiatycze

Projekt ,,Aktywny Senior – Spotkajmy się na basenie” miał na celu integrację seniorów, zagospodarowanie ich czasu wolnego, profilaktykę zdrowotną. Została założona na grupa wsparcia na  Messengerze. W okresie pandemii  prowadzono  zajęcia online dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku. 

1. Działania podjęte w 2021 roku, wspierające realizację celów wskazanych w ,,Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce w 2020 roku” oraz ,,Polityce społecznej wobec osób starszych 2030 Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność”.

Komenda Wojewódzka  Policji w Białymstoku

Podjęto szereg działań profilaktyczno-edukacyjnych na terenie Województwa Podlaskiego W Bielsku Podlaskim funkcjonariusze włączyli się w obchody Światowego Dnia Praw Osób Starszych. W Sejnach w czasie trwania V Powiatowej Spartakiadzie Seniorów zorganizowano stoisko profilaktyczne, policjanci wzięli udział w Letnim Pikniku Seniora i obchodach Europejskiego Dnia Seniora. 

Miasto Suwałki

Dzienny Dom Pobytu ,,Kalinka” realizowała  pomoc w formie półstacjonarnej dla nieaktywnych mieszkańców Suwałk 60 + w utrzymaniu seniorów  w ich naturalnym środowisku, co zapobiega  ich instytucjonalizacji. Prowadzone były konsultacje geriatryczne dla mieszkańców Suwałk 60 +.  Przeprowadzono akcję bezpłatnych  szczepień seniorów przeciwko grypie.

Starostwo Powiatowe w Sokółce

W klubie Senior 60 + zorganizowanie punkt wypożyczania i wymiany książek dla seniorów. 

MOPS w Mońkach

Zorganizowano 4 seanse pn. ,,Kino dla  Seniora” i 10 spotkań Dyskusyjnego Klubu Książki”.

Na terenie Województwa Podlaskiego w 2021 roku realizowano program ,,Wspieraj Seniora – Solidarnościowy Korpus Wsparcia Seniorów”. Przystąpiły do niego 82 gminy województwa podlaskiego a tylko 65 gmin go realizowało. Wysokość środków wykorzystanych na realizację tego programu w 2021 roku wyniosła 1 111 795,18 zł.
Program ,,Opieka 75 +” realizowało 12 gmin. Rzeczywista liczba osób, którym przyznano usługi opiekuńcze wynosiła 164 osób. Wysokość środków wykorzystanych wyniosła 436 700,38 zł.

Tyle dokument. Czy zrobiono wszystko, aby zapewnić podlaskim seniorom godne funkcjonowanie w swoim środowisku?

źródło: Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku

opracowała: Krystyna Cylwik
Podlaska Redakcja Seniora Białystok