W czerwcu 2022 roku ukazał się dokument sporządzony przez Wydział Polityki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku. Jego tytuł to ,,Informacja o sytuacji osób starszych w Województwie Podlaskim za 2021 rok”
W jego treści zainteresowani mogą znaleźć informacje dotyczące inicjatyw skierowanych do osób starszych: przykłady dotyczące dobrych praktyk na poziomie powiatu i gminy, przykłady innowacyjnych rozwiązań. Pokazane są też działania podjęte w roku 2021, wspierające realizację celów wskazanych w Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce za 2020 rok i ,,Polityce społecznej wobec osób starszych 2030 Bezpieczeństwo- Uczestnictwo – Solidarność”.
1. Inicjatywy skierowane do osób starszych.
Wojewoda Podlaski powołał pełnomocnika d/s seniorów.
Do jego zadań należy m.in. rozpoznawanie i prowadzenie spraw z zakresu potrzeb osób starszych w województwie oraz inicjowanie i koordynowanie działań służących zaspokajaniu potrzeb osób starszych. To też jest współpraca i współdziałanie z organami samorządu terytorialnego oraz organizacjami społecznymi, działającymi na rzecz seniorów, wspieranie działań w celu tworzenia warunków do integracji wielopokoleniowej oraz integracji środowisk senioralnych na terenie województwa. Pełnomocnik d/s seniorów opiniuje dokumenty, w tym projekty aktów prawnych, mających wpływ na realizację zadań z zakresu polityki senioralnej.
Dokumenty, na podstawie których podjęto inicjatywy skierowane do osób starszych to;
Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego 2030, Strategia Polityki Społecznej Województwa Podlaskiego do roku 2030, Program na rzecz poprawy warunków życia społecznego i zawodowego osób z niepełnosprawnością w Województwie Podlaskim na lata 2019 – 2023, Program Pomocy społecznej i przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu w Województwie Podlaskim na lata 2019 – 2023 r.
A oto przykłady programów wspierających aktywność społeczną, kulturalną, edukacyjną, sportową i obywatelską osób starszych województwa Podlaskiego.
Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku realizowała program profilaktyczny ,,poMOC, a nie przeMOC”. Jest to program dotyczący przeciwdziałaniu przemocy w rodzinach wobec osób starszych. Na terenie Województwa Podlaskiego przeprowadzono szereg spotkań z seniorami w Klubach Seniora, Domach Pomocy Społecznej, świetlicach wiejskich w zakresie przeciwdziałania przemocy i procedury ,,Niebieskiej Karty”.
Miasto Białystok
Kontynuowano program ,,Karta Aktywnego Seniora”, który realizowany jest od 2015 roku. Skorzystało z niej już ponad 18 tys. Białostoczan. Posiadacze karty korzystają z ulg przy zakupie biletów do miejskich instytucji kultury i sportu.
Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego wraz ze Stowarzyszeniem ,,ProSalute” realizował kolejną edycję projektów prozdrowotnych ,,Uniwersytet Zdrowego Seniora” i ,,Uniwersytet Profilaktyki Psychogeriatrycznej”, skierowanych do mieszkańców Białegostoku 60+.
Miasto Łomża
Realizowano projekt ,,Rozwój Usług Społecznych w Gminie Łomża”, w ramach którego utworzono Klub Seniora w Pniewie dla osób niesamodzielnych oraz Klub Seniora w Podgórzu. W ramach programu ,,Karta Seniora Gminy Łomża” do 31.12. 2021 roku wydano łącznie 196 kart, które upoważniają do zniżek m. in. w instytucjach kultury, usług optycznych handlowych, zabiegów kosmetycznych czy usług stacji paliw.
Gmina Supraśl
W gminie realizowano Program Zdrowotny ,,Rehabilitacje lecznicze dla mieszkańców Gminy Supraśl w roku 2021”. Realizacja tego programu miała na celu poprawę stanu zdrowia i przywracanie prawidłowego zakresu ruchu mieszkańców gminy.
Powiat w Sokółce
Projekt ,,Niepełnosprawne osoby Powiatu Sokólskiego – pełnosprawni obywatele społeczności lokalnej”. Skierowany był do osób doświadczających wielokrotnego wykluczenia społecznego z powodu ubóstwa i osób 60+, których stan zdrowia, w tym niepełnosprawność wymagają opieki lub wsparcia.
Przykłady działań w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na wiek.
Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku wraz z podległymi komendami policji na terenie województwa podlaskiego w 2021 roku przeprowadziła szereg działań na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji seniorów. Były to m.in. kampanie edukacyjne, kolportaż materiałów edukacyjno-profilaktycznych, przygotowanie spotu i nagrań, spotkania z seniorami z okazji Dnia Dziadka i Babci, konkursy i udział w różnego rodzaju festynach i piknikach z zakresu bezpieczeństwa seniorów.
Jak podaje dokument, w ramach działań zapobiegających dyskryminacji seniorów prowadzono z zachowaniem reżimu sanitarnego:
- działalność Uniwersytetów Trzeciego Wieku, Dziennych Domów Senior + i Klubów Senior +,
- działalność chórów, grup teatralnych, zespołów artystycznych,
- bezpłatne porady prawne i porady psychologa,
- realizowano szczepienia profilaktyczne przeciwko grypie dla osób po 60 roku życia,
- szkolenia komputerowe, w ramach których uczestnicy nauczyli się korzystania z Internetu, obsługi poczty elektronicznej, korzystania z portali społecznościowych, e-usług, YouTube.
Inne formy wsparcia osób starszych
Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego
Samorząd Województwa Podlaskiego udzielił dotacji ze środków Państwowego Funduszy Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na takie zamówienia publiczne:
- zorganizowano turnus rehabilitacyjny dla seniorów z niepełnosprawnością
- zrealizowano projekt ,,Redukujemy stres – dla ciała i ducha w okresie pandemii” w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Świerkowej w Białymstoku.
Przygotowano 25 paczek żywnościowych najbardziej potrzebującym seniorom z województwa podlaskiego.
Rada Seniorów przy Marszałku Województwa Podlaskiego realizowała posiedzenia rady online, Forum Rad Seniorów Województwa Podlaskiego we współpracy z Ośrodkiem Wspierania Podlaskich Rad Seniorów z częstym udziałem Marszałka Województwa Podlaskiego;
Zorganizowała spotkania z przedstawicielką ROPS na temat możliwości pozyskiwania środków na działania senioralne, spotkanie z wojewódzkim konsultantem do spraw geriatrii,
spotkanie z Przewodniczącą Ogólnopolskiego Porozumienia o Współpracy Rad Seniorów i Przewodniczącą Obywatelskiego Parlamentu Seniorów na temat postępu prac nad nowelizacją ustawy o samorządzie gminnym. Zorganizowała spotkanie z parlamentarzystami w sprawie poparcia petycji do Prezydenta i obu izb Parlamentu w sprawie zmiany w/w ustawy, współorganizowała II Kongres Rad Seniorów Województwa Podlaskiego 2021 w ramach realizacji projektów Ośrodka Wsparcia Podlaskich Rad Seniorów – ASOS i AKTYWNI +.
Gmina Czyże
Projekt ,,Nie jesteś sam”, w ramach którego został utworzony Dzienny Dom Pomocy z usługami opiekuńczo-aktywizującymi osób starszych, szczególnie z niepełnosprawnościami.
Gmina Supraśl
Rada Seniorów Gminy Supraśl brała udział online w posiedzeniach Rad Seniorów Województwa Podlaskiego oraz II Kongresie Podlaskich Rad Seniorów. Odbywały się cykliczne posiedzenia Rady Seniorów Gminy Supraśl. Gmina wydała płytę z filmem ,,Seniorzy w Gminie Supraśl”. Władze gminy spotkały się z kierownictwem MOPS, Caritas Polska, Eleosem i seniorami w sprawie pomocy charytatywnej dla seniorów wymagających takiego wsparcia. Odbyło się szkolenie członków Gminnej Rady Seniorów z obsługi smartfonu.
1. Przykłady dobrych praktyk na poziomie powiatu i gminy
Miasto Białystok
Fundacja ,,Spe Salvi” realizowała projekt ,,Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa seniorów w miejscu zamieszkania poprzez wsparcie w formie konsultacji i drobnych napraw technicznych”. Seniorzy mogli skorzystać z bezpłatnej pomocy fachowców przy drobnych naprawach domowych. Z pomocy ,,złotej rączki” skorzystano 550 razy.
Miasto Suwałki
Program ,,Złota Rączka” dla Seniora. Realizatorem była Spółdzielnia Socjalna ,,Perspektywa” w Suwałkach. W okresie pandemii udzielana była pomoc w postaci zakupów artykułów żywnościowych, higienicznych i leków. Z usług ,,złotej rączki” skorzystało 178 osób, wykonano 1000 usług, przyjęto 282 zgłoszenia.
Gmina Mońki
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej z Fundacją Dialog i wolontariuszy realizował projekt ,,Usługi opiekuńcze w Mońkach”. Uczestniczyło w nim 16 osób niesamodzielnych. Korzystały one z usług opiekuńczych w swoim miejscu zamieszkania z terapii pedagogicznej i logopedycznej.
III. Przykłady innowacyjnych rozwiązań (np. zastosowanie nowych technologii w opiece nad osobami starszymi).
Starostwo Powiatowe w Kolnie
Prowadzono specjalne zajęcia komputerowe dla osób 60 + aby zapoznać ich z obsługą komputera (platformy e-pacjent, robienie zakupów przez internet, elektroniczne załatwianie spraw w urzędach).
Miasto Suwałki
,,Program door-to-door w Mieście Suwałki”. Projekt polegający na wdrożeniu indywidualnych usług transportowych dla osób z potrzebą wsparcia w zakresie mobilności. Seniorzy mają możliwość korzystania z przewozów m. in. do placówek zdrowotnych, miejsc aktywizacji społecznej, klubów seniora lub do centrów kultury.
Miasto Siemiatycze
Projekt ,,Aktywny Senior – Spotkajmy się na basenie” miał na celu integrację seniorów, zagospodarowanie ich czasu wolnego, profilaktykę zdrowotną. Została założona na grupa wsparcia na Messengerze. W okresie pandemii prowadzono zajęcia online dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
1. Działania podjęte w 2021 roku, wspierające realizację celów wskazanych w ,,Informacji o sytuacji osób starszych w Polsce w 2020 roku” oraz ,,Polityce społecznej wobec osób starszych 2030 Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność”.
Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku
Podjęto szereg działań profilaktyczno-edukacyjnych na terenie Województwa Podlaskiego W Bielsku Podlaskim funkcjonariusze włączyli się w obchody Światowego Dnia Praw Osób Starszych. W Sejnach w czasie trwania V Powiatowej Spartakiadzie Seniorów zorganizowano stoisko profilaktyczne, policjanci wzięli udział w Letnim Pikniku Seniora i obchodach Europejskiego Dnia Seniora.
Miasto Suwałki
Dzienny Dom Pobytu ,,Kalinka” realizowała pomoc w formie półstacjonarnej dla nieaktywnych mieszkańców Suwałk 60 + w utrzymaniu seniorów w ich naturalnym środowisku, co zapobiega ich instytucjonalizacji. Prowadzone były konsultacje geriatryczne dla mieszkańców Suwałk 60 +. Przeprowadzono akcję bezpłatnych szczepień seniorów przeciwko grypie.
Starostwo Powiatowe w Sokółce
W klubie Senior 60 + zorganizowanie punkt wypożyczania i wymiany książek dla seniorów.
MOPS w Mońkach
Zorganizowano 4 seanse pn. ,,Kino dla Seniora” i 10 spotkań Dyskusyjnego Klubu Książki”.
Na terenie Województwa Podlaskiego w 2021 roku realizowano program ,,Wspieraj Seniora – Solidarnościowy Korpus Wsparcia Seniorów”. Przystąpiły do niego 82 gminy województwa podlaskiego a tylko 65 gmin go realizowało. Wysokość środków wykorzystanych na realizację tego programu w 2021 roku wyniosła 1 111 795,18 zł.
Program ,,Opieka 75 +” realizowało 12 gmin. Rzeczywista liczba osób, którym przyznano usługi opiekuńcze wynosiła 164 osób. Wysokość środków wykorzystanych wyniosła 436 700,38 zł.
Tyle dokument. Czy zrobiono wszystko, aby zapewnić podlaskim seniorom godne funkcjonowanie w swoim środowisku?
źródło: Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku
opracowała: Krystyna Cylwik
Podlaska Redakcja Seniora Białystok