Rozpoczął się okres rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (pdof) przez ZUS za 2017 r. Przepisy prawne określające zasady obliczenia podatku zawarte w ustawie oraz w tzw. przepisach około ustawowych przyprawiają nas o zawrót głowy. Jest ich tak dużo, zawierają pojęcia, których nie rozumiemy i często nie radzimy sobie z samodzielnym rozliczeniem podatku dochodowego.
Dlatego odwiedziłam Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Białymstoku, aby dowiedzieć się jak przebiega roczne rozliczenie osób pobierających emeryturę i inne świadczenia za pośrednictwem ZUS, co nowego czeka nas w rocznym obliczeniu podatku i na co szczególnie powinniśmy zwrócić uwagę.
Ewa Obuchowicz – p.o. Naczelnika Wydziału Wypłat Emerytur i Rent poinformowała, że ZUS rozpoczął już wysyłanie deklaracji podatkowych za 2017r., w tym PIT-40A „Roczne obliczenie podatku przez organ rentowy.” Otrzymają je wszystkie osoby, które choć raz pobrały w ubiegłym roku świadczenie z ZUS. Będą one wysyłane sukcesywnie w terminie do końca lutego br.
ZUS przygotował już – 223 036 szt. informacji i rozliczeń. Dla porównania za 2016 takich rozliczeń wystawiono – 196 363 szt.
Od 1 stycznia 2017 zwiększono kwotę wolną od opodatkowania do 6 600zł. oraz ustalono nowy sposób obliczania kwoty zmniejszającej podatek, uzależniony od wysokości podstawy (dochodu) obliczenia podatku.
Osoby, które zaczęły otrzymywać świadczenie emerytalne lub rentowe w 2017 i nie miały dochodów z innych źródeł, a dochód z emerytury lub renty nie przekroczy kwoty wolnej 6 600zł. – otrzymają zwrot zaliczki pobranej przez ZUS wraz z bieżącymi świadczeniami w 2018 r.
Natomiast osoby, które miały dochody jeszcze z innych źródeł (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia lub o dzieło) sporządzając PIT 37 muszą przenieść dane wykazane przez ZUS w PIT -40 A, tylko z wierszy wskazanych w „Objaśnieniach” zamieszczonych na drugiej stronie tego druku.
Trzeba pamiętać, że kwota zaliczki pobranej przez ZUS, będzie pomniejszona o kwotę nadpłaty zwróconej z bieżącymi świadczeniami.
Najczęstsze pytanie zadawane pracownikom ZUS przez emerytów dotyczą wysokości wykazanych przez ZUS, w PIT-40A, składek na ubezpieczenie zdrowotne odliczonych od podatku, które ich zdaniem powinny być wyższe, ponieważ nie zgadzają się z wysokością figurującą na odcinkach (pokwitowaniach)zostawianych przez listonosza. Nieporozumienie polega na tym, że w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ustalono składkę w wysokości – 9%, natomiast przepisy ustawy o pdof stanowią, że kwota składki o którą zmniejsza się podatek nie może przekroczyć– 7,75%. Różnicę (1,25%)płacimy z własnego dochodu.
Ewa Obuchowicz przypomniała również, że ZUS nie wystawia PIT-40A osobom zmarłym.
Ustawa o pdof dopuszcza możliwość wspólnego opodatkowania małżonków, jeżeli podatnik:
– zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego,
– pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego,
ZUS, na wniosek żyjącego współmałżonka sporządza PIT-11A „Informację o dochodach uzyskanych od organu rentowego”, który stanowi podstawę do wspólnego rozliczenia się małżonków w PIT-37 za 2017r. Informacji takiej nie otrzymają dzieci lub wnukowie, ponieważ w ich przypadku dochody uzyskane przez zmarłego rodzica lub dziadków wchodzą do masy spadkowej.
Emeryci i renciści , których jedynym źródłem przychodu jest świadczenie otrzymywane z ZUS mogą spać spokojne , ponieważ ZUS sporządzi „Roczne obliczenie podatku dochodowego PIT-40A” i zrobi to prawidłowo. Nie muszą już wypełniać i składać do urzędu skarbowego PIT-37.
Jeżeli jednak ktoś chciałby:
– przekazać 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego wystarczy złożyć bezpośrednio do urzędu skarbowego PIT-OP „Oświadczenie o przekazaniu 1% podatku organizacji pożytku publicznego”, najpóźniej do 30 kwietnia br. Urząd skarbowy sam dokona rozliczenia Pit 40A tej osoby i przekaże zadeklarowaną kwotę wskazanej organizacji.
– odliczyć od dochodu przekazaną darowiznę lub wydatki na cele rehabilitacyjne, musi sporządzić PIT-37.
Wypłacane świadczenia (emerytury, renty) ZUS przelewa na konta bankowe lub przekazuje za pośrednictwem poczty. W grudniu 2017 ZUS dokonał 180 609 szt. przekazów i przelewów wypłacanych świadczeń. W tym przelewów na konta bankowe – 128 469 szt., co stanowi – 71,1%, oraz przekazów za pośrednictwem poczty – 52 140szt. (28,9%). Mimo wielu akcji promujących posiadanie osobistego konta bankowego, nadal wiele osób woli otrzymywać emeryturę od listonosza. Duże opłaty pobierane przez banki za prowadzenie konta oraz trudności w dotarciu do banku przez osoby niedołężne i schorowane, zniechęcają je do zakładania rachunków bankowych.
O błędach popełnianych przez seniorów przy wypełnianiu PIT-37 opowiem w następnym artykule poświęconym rocznemu rozliczeniu pdof.
Maria Beręsewicz
Podlaska Redakcja Seniora Białystok