W tym roku obchodzimy 80. rocznicę powstania w getcie białostockim. Na konferencji prasowej zorganizowanej z tej okazji przez Prezydenta Miasta Białegostoku, 2 lutego, przedstawiono plan wydarzeń poświęconych pamięci Żydów, nie tylko białostockich.

Uczestnicy konferencji prasowej

Dzisiaj (3 lutego) o godz. 18.00 w Białostockim Ośrodku Kultury Centrum im. Ludwika Zamenhofa przy ul. Warszawskiej 19 odbył  się wernisaż wystawy „Świat utracony. Żydzi Polscy”. Na ekspozycję składa się ponad sto czarno-białych fotografii z lat 1918-1939, przedstawiających miasta i miasteczka, codzienne i odświętne życie polskich Żydów. Wystawa powstała z materiałów zawartych w albumie „Świat utracony. Żydzi polscy” Leszka Dulika i Konrada Zielińskiego. Kuratorem wystawy jest Teresa Śmiechowska, współautorem – Leszek Dulik.

W niedzielę (5 lutego) Miasto upamiętni pierwszą akcję likwidacyjną w getcie, która rozpoczęła się 5 lutego 1943 r. W trwającej do 12 stycznia akcji na miejscu rozstrzelano około tysiąc osób, a do obozu zagłady w Treblince wywieziono kolejnych 12 tysięcy. 

*

Tego dnia o godz. 16.00 w Białostockim Ośrodku Kultury (CLZ) przy ul. Warszawskiej 19 odbędzie się spotkanie poświęcone książce „Żydzi Białostoccy. Karty Pamięci” autorstwa prof. Adama Czesława Dobrońskiego. Autor przedstawia w niej nieznane lub mało znane wątki historii białostockich Żydów. 

Na godz. 17.30 planowane jest przejście od symbolicznych bram getta do Pomnika Powstańców Getta, gdzie zostaną zapalone świece i złożone kwiaty. Marsz rozpocznie się na rogu ulic Sienkiewicza i Jurowieckiej, następnie przejdzie Aleją Piłsudskiego, Włókienniczą, Waryńskiego, Bohaterów Getta – na Plac Mordechaja Tenenbauma.

Folder obchodów rocznicowych

O godz. 18.00 na placu tym rozpocznie się główna uroczystość, poświęcona 80. rocznicy akcji lutowej w białostockim getcie. Będzie to wspomnienie o oporze białostockich Żydów przed wywózką, o czynach Icchaka Malmeda, rodziny Kuriańskich, Frydy Feld i Bluma Laks, które były zapowiedzią sierpniowego powstania w getcie.

Natomiast o godz. 19.00 w Galerii im. Sleńdzińskich przy ul. Waryńskiego 24a odbędzie się czytanie performatywne fragmentów „Pamiętnika” Dawida Szpiro. Jego zapiski kończą się przed wybuchem powstania w getcie. Muzycznym dopełnieniem wieczoru będzie koncert ukraińskiego duetu Nata & Evgeny.

*

W tym samym miejscu (Galeria Sleńdzińskich przy Waryńskiego) będzie okazja obejrzeć wystawę malarstwa artystów żydowskich Białegostoku pt. „Non omnis…”. To próba przywrócenia pamięci o żydowskich malarzach urodzonych w Białymstoku, takich jak Max Weber czy Simon Segal, którzy zyskali sławę za granicą, głównie we Francji i Stanach Zjednoczonych. Wernisaż wystawy odbył się 27.stycznia. Jej kuratorem jest Joanna Tomalska-Więcek.

Plakat wydarzeń rocznicowych

Wszystkim wydarzeniom związanym z obchodami 80. rocznicy powstania w getcie będzie towarzyszyć specjalnie zaprojektowany logotyp, przedstawiający fragment muru okalającego cmentarz, znajdujący się na terenie getta – dziś to najbliższa okolica Placu Mordechaja Tenenbauma. Dopełnieniem logo jest wkomponowana w znak Gwiazda Dawida.
Organizatorzy wydarzeń przygotowali folder z mapą trasy przejścia i terminami zaplanowanych imprez.

W konferencji prasowej, w BOK Centrum im. Ludwika Zamenhofa, uczestniczyli: zastępca prezydenta Białegostoku Przemysław Tuchliński, dyrektor BOK Grażyna Dworakowska i dyrektor Galerii Sleńdzińskich Jolanta Szczygieł-Rogowska.

*

Źródła: Urząd Miasta Białystok BOK, Galeria Sleńdzińskich

Zdjęcia: Maria Beręsewicz

Zredagowała: Maria Beręsewicz
Podlaska Redakcja Seniora Białystok