Kryzys autorytetów, obok kryzysu wartości oraz rodziny, jest znakiem rozpoznawczym naszych czasów. Przykładem takiego stanu rzeczy jest świat polityki, w którym jak się okazało, na szczęście, można znaleźć człowieka, który  dla wielu Polaków jest niekwestionowanym autorytetem, reprezentującym wartości uniwersalne. To prof. Władysław Bartoszewski.

autorka przed pomnikiem W. Bartoszewskiego, fot. Lew Heller

Od grudnia idąc na kolegium redakcyjne, przechodzę przez most nad rzeką Białą i w zachwycie spoglądam na piękny pomnik polityka, człowieka wspaniałego prof. Władysława Bartoszewskiego. Za każdym razem czytam umieszczone obok  credo życiowe profesora – ,,Warto być przyzwoitym” To zdanie, oczywiście znam od dawna, ale powtarzam je, aby nigdy nie zapomnieć.

Autorem pomnika jest Jacek Kiciński z Gdańska. To białostoczanie zgłosili do Budżetu Obywatelskiego 2021 pomysł uhonorowania w Białymstoku tego wybitnego, nietuzinkowego Polaka, który był zawsze na służbie Polsce. Uroczyste odsłonięcie pomnika z patynowanego brązu odbyło się 12 grudnia 2022 roku. Gośćmi honorowymi byli: ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce Mark Brzeziński, syn profesora Władysław Teofil Brzeziński oraz wnuczka  Antonina.

W obiegowej opinii polityka kojarzy się często z czymś nieprzyzwoitym. Otto von Bismarck, miał powiedzieć kiedyś – ,,Ludzie nie powinni wiedzieć, jak się robi kiełbasę i politykę”. Nasi politycy niepomni tej rady co i raz zapraszają nas do swojej politycznej kuchni. Jestem zasypywana skandalicznymi informacjami na temat niegodziwego postępowania, a to władzy, a to opozycji. Te gorszące informacje płynące z prasy, radia i telewizji  powodują, że tracę orientację, nie wiem ostatecznie, kto ma rację, kto jest dobry, a kto zły.

Myślę, że wzorem godnego  postępowania, nie tylko dla polityków jest właśnie Władysław Bartoszewski. ,,Wychowany w rodzinie inteligenckiej, pozbawionej uprzedzeń i kładącej nacisk  na postawę moralną nigdy nie miał wątpliwości, gdzie przebiega granica między dobrem i złem” –  twierdzi Michał Komar, publicysta, który przez 10 lat prowadził z Władysławem Bartoszewskim rozmowy w Polskim Radiu.
Bartoszewski urodził się 19 lutego 1922 roku w Warszawie. We wrześniu 1940 roku został aresztowany przez Niemców i wywieziony do Auschwitz, w którym był więziony do kwietnia 1941 roku. W 1942 roku działał w konspiracji, wstąpił do AK. Brał udział w Powstaniu Warszawskim. W okresie przemian demokratycznych w Polsce w latach osiemdziesiątych minionego stulecia
odegrał ważną rolę w życiu  politycznym naszego kraju. Był długoletnim, cenionym w świecie ministrem spraw zagranicznych, a następnie pełnomocnikiem Prezesa Rady Ministrów ds. Dialogu Międzynarodowego. Nagrodzony najwyższymi nagrodami, odznaczeniami i wyróżnieniami. Zmarł 24 kwietnia 2015 roku w wieku 93 lat.

Dla mnie był postacią niezwykłą, jako polityk i jako człowiek. Pamiętam, jak z  zainteresowaniem słuchałam jego płomiennych wystąpień, w trakcie których piękną polszczyzną, ze swadą, mówił o rzeczach najważniejszych, o potrzebie dialogu, o szacunku wobec ludzi o odmiennych poglądach, religii, kulturze. Stanowczo, ale zawsze bez obrażania politycznych oponentów, przekonywał innych do swoich racji. Twierdził, że w obronie wolności i demokracji trzeba walczyć do końca. Dobrem najwyższym było dla niego dobro Ojczyzny i pozycja Polski na arenie międzynarodowej.

,,Mówił o sobie, że wszystko traktował jako doświadczenie, które go stworzyło, bez którego byłby kimś innym. Twierdził, że został obdarowany łaską wyboru – przez całe życie musiał wybierać między ewidentnym dobrem i złem. I dziękował za tę łaskę, bo ona ułatwiała mu życie” –  wspominał w Polskim Radiu, w setną rocznicę jego urodzin, Michał Komar.

Pamiętajmy, warto być przyzwoitym, jak mówił Władysław Bartoszewski, nazywany człowiekiem trudnego dialogu.

Źródło:
– Encyklopedia Powszechna PWN, t.3.Warszawa 2009;
Władysław Bartoszewski. Skąd pan jest? Wywiad rzeka (rozmawiał Michał Komar), Warszawa 2006;
– Portal Miasta Białystok: https://www.bialystok.pl/pl/wiadomosci/aktualnosci/pomnik-wladyslawa-bartoszewskiego-odsloniety.html;

Maria Heller
Podlaska Redakcja Seniora Białystok