Jeszcze nie umilkły ostatnie dźwięki muzyki tatarskiej i czeczeńskiej, a już kolejne wspaniałe wydarzenie w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej. 5 sierpnia 2017 roku odbył się koncert zespołów folklorystycznych z całego świata. To kolejne muzyczne wydarzenie przyciągnęło tłumy mieszkańców Białegostoku i okolic. Pogoda dopisała, a leśna sceneria nie pozwalała publiczności rozstawać się z urokliwym miejscem.

Festiwal folkloru rozpoczęła grupa Pogodna Jesień Knyszynianki i Amatorski Młodzieżowy Teatr Obrzędowy z Moniek. Zaprezentowali Zażynek – uroczyste rozpoczęcie żniw. Prace w polu związane ze zbiorem plonów nigdy nie mogły zaczynać się w środku tygodnia, bo to przynosiło pecha. Najszczęśliwszym dniem była sobota. Żniwa rozpoczynał gospodarz lub ktoś, kto cieszył się autorytetem we wsi. Nie mógł to być człowiek leniwy, bo czekałaby żniwiarzy ciężka i mozolna praca.

Pierwsze zżęte garści zboża układano w kształcie krzyża i wkładano do snopka. W ten sposób dziękowano Bogu za obfity plon. Zwieńczeniem pracy było wykonanie “Przepiórki” /inna nazwa to Pierepielica, używana we wschodnich rejonach naszego regionu/. Zostawiano garść rosnącego zboża i związywano go równianką. Dekorowano kwiatami przyniesionymi z domu. Wewnątrz na płaskim kamieniu, kładziono na serwetce kawałek chleba i święty obrazek. Zwracano uwagę, aby wokół nie było chwastów. Na zakończenie tego obrzędu “oborywano przepiórkę”. Łapano pracowitą podbieraczkę i przeciągano ją po rżysku, a potem polewano wodą. Powodzenie tego obrzędu wróżyło dobry plon w przyszłym roku.

Przygotowywano także powrósło, którym przewiązywano gospodarza ceremonii i wręczano mu równiankę poświęconą w czasie święta Matki Boskiej Zielnej. Gospodarz musiał zachować ten symbol żniw aż do rozpoczęcia zasiewów w następnym roku. Zwieńczeniem prac żniwnych był “traktament”. Gospodarz wraz z żoną zapraszał żniwiarzy na biesiadę, której towarzyszyły do białego rana przyśpiewki i tańce.

Z pola, na którym przedstawiano obrzędy żniwne, wszyscy przeszli pod scenę, gdzie swój repertuar zaprezentowało sześć zespołów folklorystycznych.

Jako pierwszy wystąpił białoruski Zespół Muzyki i Pieśni Ludowej Lirniki. Zespół powstał w 1976 roku w miejscowości Gorodishche w rejonie baranowickim. W swoim repertuarze mają pieśni ludowe białoruskie, rosyjskie, ukraińskie i polskie. Członkami zespołu są profesjonalni artyści. Byli już gośćmi festiwalu w 2013 roku. Występowali we Francji, Rosji i Gruzji. Kierownikiem zespołu jest Tatiana Kupryk.

Wielkim wydarzeniem okazał się występ gości z Martyniki. Jest to mała wyspa karaibska. Należy do Francji. Językiem urzędowym jest francuski, ale piosenki wykonywali w swoim rdzennym języku.

 

Grupa Racine Crede Martinique powstała w 1993 roku. Najpierw należały do niej dzieci, ale obecnie w skład wchodzi młodzież i dorośli. W swoim repertuarze mają tańce karaibskie i afrykańskie. Są zespołem żywiołowym, nic więc dziwnego, że są zapraszani na koncerty. Wielokrotnie byli w zachodnich krajach Europy, w Ameryce Południowej i Północnej. W Polsce są pierwszy raz. Kierownikiem artystycznym i choreografem jest Jovinac Jeanne.

Ich występ na długo zostanie w naszej pamięci, bo to niecodzienne wydarzenie, dostarczyło nam wielu wspaniałych doznań artystycznych.

Rumunię reprezentował zespół Poienita Folk Ensemble. Powstał w 1949 roku w pięknym karpackim mieście Brasow. W swoim repertuarze grupa posiada regionalne tańce rumuńskie, mołdawskie, węgierskie i rosyjskie. Członkami zespołu są uczniowie szkół średnich, studenci i osoby pracujące. Działają przy Reduta Cultuar Center, organizatora Międzynarodowego Festiwalu Folkloru w Brasow. Koncertowali w wielu krajach Europy i Azji. Kierownikiem i choreografem jest Pepine Benone, a muzycznym Petrisor Varga.

Daugavina z Łotwy to dziecięcy zespół tańca, działający od stycznia 2009 roku przy szkole Hanzas w Rydze. Prowadzi go Edyta Dmuchowska-Grawa, zasłużona propagatorka kultury polskiej na Łotwie. Dzieci występują w licznych zagranicznych festiwalach, koncertach i przeglądach tanecznych. Biorą udział w akcjach charytatywnych na rzecz dzieci z domów dziecka i pensjonariuszy domów opieki. Współpracują z Klubem Kultury Polskiej “Polonez” i Ambasadą Polską w Rydze. Łotewscy uczniowie, oprócz swoich narodowych tańców uczą się także polskich. Wystąpili w Wielkiej Brytanii, we Francji, Belgii, Estonii, na Słowacji i po raz drugi są w Polsce. Publiczność podziękowała im gromkimi brawami.

“Bursa” Nazende Halk Oyunlari Genclik Ve Spor Kulubu Dernegi to tancerze z Turcji. Zespół powstał w 2010 roku w Centrum Kultury w Bursie.Grupa liczy 110 osób. Posiada własnych muzyków. W swoim repertuarze mają tańce ze wszystkich regionów Turcji. Koncertowali w Grecji, Hiszpanii, Rumunii, Macedonii, we Włoszech, w Niemczech, na Węgrzech i kolejny raz w Polsce. Kierownikiem i choreografem jest Sedat Planali.

Miłym zaskoczeniem był występ Ludowego Zespołu Pieśni i Tańca Skowronki – współgospodarza festiwalu. Działa od 1986 roku przy Zespole Szkół im. Armii Krajowej w Brańsku woj. podlaskie. Członkami zespołu są uczniowie, studenci i osoby pracujące. Skowronki koncertują na festiwalach w kraju i za granicą. Byli w trzydziestu dwóch państwach Europy i Azji.

Kierownikiem artystycznym i choreografem jest Mirosław Szymański a kierownikiem muzycznym Bogdan Drozdowski. Publiczności zaprezentowali suitę tańców góralskich. Ich popisy podziwiali też zgromadzeni wokół sceny członkowie wszystkich zespołów biorących udział w festiwalu.

Kto nie był obecny na tym wspaniałym pokazie, niech żałuje. Bo przeżycia związane z tym artystycznym widowiskiem w leśnym zakątku Podlasia będą przez publiczność długo wspominane. Dziękujemy i czekamy na następne imprezy w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej.

 

Teresa Rafałowska i Lija Półjanowska
Podlaska Redakcja Seniora Białystok