28 listopada 2023 r. miałam przyjemność uczestniczyć w wydarzeniu, które odbyło się w Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku. To była już trzecia debata z cyklu nawiązującego do feminizmu w Polsce. Tym razem przebiegała pod hasłem „I co z tym feminizmem dalej”. Ale nie tylko feminizm znalazł się w programie wydarzenia. W I części spotkania bohaterką była też herstoria.
W debacie uczestniczyłam jako kobieta, dziennikarka społeczna portalu podlaskisenior.pl oraz członkini Znane i Nieznane Białostoczanki. Debata została zorganizowana przez 100-lecie Kobiet i Galerię im. Sleńdzińskich w Białymstoku.
Przybyłą publiczność i dyskutantów przywitała Bożena Bednarek – moderatorka i organizatorka debaty, członkini Stowarzyszenia 100-lecie Kobiet, redaktorka naczelna portalu podlaskisenior.pl
Następnie Dorota Ostrożańska, organizatorka i współprowadząca debatę, członkini 100-lecia Kobiet przypomniała dzieje feminizmu w Polsce. Nawiązując do historii wspomniała o Klementynie Hoffmanowej i Narcyzie Żmichowskiej. Podkreśliła, że dzień debaty, 28 listopada nie jest przypadkowy. 105 lat temu kobiety polskie wywalczyły sobie prawo do wyborów. Temat debaty związany jest także z teraźniejszością. Wyniki wyborów parlamentarnych 2023 same mówią za siebie. 74,38% udziału kobiet w wyborach jest historycznym wydarzeniem.
Po wystąpieniu Doroty Ostrożańskiej Bożena Bednarek poprosiła o zabranie głosu współpartnerkę wydarzenia – Jolantę Szczygieł-Rogowską, dyrektorkę Galerii im. Sleńdzińskich, gospodynię miejsca debaty. Jolanta Szczygieł-Rogowska podkreśliła w swoim wystąpieniu, że miejsce, w którym odbywa się obecna debata powstało dzięki kobiecie. Była nią Julitta Sleńdzińska.
O fundatorce galerii opowiedziała Izabela Suchocka – kierowniczka Działu Twórczości Sleńdzińskich. Specjalistka od malarstwa i rodziny Sleńdzińskich opowiedziała zebranym o Julitcie Sleńdzińskiej, dzięki której powstało Muzeum Miejskie – Galeria im. Sleńdzińskich. W galerii, zgodnie z ostatnią wolą zmarłej Julitty znajdują się kolekcje rzeźb, obrazów, rysunków oraz dokumentów i pamiątek rodzinnych Aleksandra, Wincentego, Ludomira i Julitty z rodu Sleńdzińskich.
Po wystąpieniu Izabeli Suchockiej moderatorka wydarzenia uroczyście zainaugurowała kolejne herstoryczne działanie, jakim będzie kontynuacja międzypokoleniowego obywatelskiego projektu „Kobieta Sybiru. Prawo do pamięci”. Podczas realizacji tego projektu w 2021 i 2022 r. w gromadzenie wspomnień w różnej formie zaangażowało się ponad 100 osób, powstał piękny herstoryczny album będący zapisem słownym i graficznym wspomnień kobiet zwykłych i niezwykłych. Z wielu stron padły propozycje, aby te działania kontynuować i poszerzyć je o zapisy wspomnień o obozach i wywózkach. Stąd pomysł zaangażowania się w zebranie i upowszechnienie wspomnień o więźniarkach obozów koncentracyjnych i kobietach wywiezionych do łagru i na roboty do Niemiec podczas II wojny światowej, ale też o Sybiraczkach.
Będą to historie kobiet, które mają takie doświadczenia, albo wspomnienia ich rodzin, sąsiadów lub historie opowiadane dzieciom, wnukom. Ich zapisanie to przywracanie pamięci nie w formie naukowej, ale poprzez formę opowieści. Będzie to też wypełnianie kolejnych kart Podlaskiej Księgi Kobiet.
W zbieranie, nagrywanie i spisywanie wspomnień zaangażowane będą wolontariuszki i wolontariusze. Projekt Kobieta Łagru realizowany będzie przez Stowarzyszenia: 100-lecie Kobiet, Szukamy Polski, Podlascy Seniorzy, My Kobiety, Herstoryczny Białystok oraz Znane i Nieznane Białostoczanki. W zbieranie wspomnień włączą się też młode wolontariuszki 100-lecia Kobiet z XI LO i wszystkie zainteresowane osoby.
Inauguracja projektu została uhonorowana premierowym wykonaniem pieśni napisanej specjalnie z tej okazji . „Ballada o trzech siostrach” do muzyki Marcina Nagnajewicza wykonała Weronika Bochat. Opieka artystyczna i organizacja nagrania jest zasługą Agnieszki Hryniewickiej.
*
https://www.facebook.com/100leciekobiet/videos/1282905365755141
*
100-lecie Kobiet już dziś zaprasza do przesyłania wspomnień w wersji online, a jeśli są, to także pamiątkowych fotografii, skanów dokumentów pod adresem: 100lecie.kobiet@gmail.com z dopiskiem Kobieta Łagru.
*
Anna Anchimowicz
Podlaska Redakcja Seniora Białystok
