VIII Podlaski Konwent Osób z Niepełnosprawnościami skierowany do osób i organizacji osób z niepełnosprawnościami województwa podlaskiego, instytucji działających na ich rzecz oraz sprzyjających tym osobom, odbył się na Stadionie Miejskim w Białymstoku 17 listopada 2023 r. W tym roku pod hasłem „Wspólnym głosem”.
W jego programie przewidziano dwa panele dyskusyjne.
Tematem pierwszego było: „Wzmacniajmy nasze głosy – kto reprezentuje osoby z niepełnosprawnościami”.
Spotkanie prowadziła: Elżbieta Żukowska – Bubienko, a uczestniczyły w nim osoby z niepełnosprawnością ruchową:
Elżbieta Kujawa z Fundacji Aktywnej Rehabilitacji w Białymstoku,
Tomasz Piesiecki, pełnomocnik Zarządu Województwa Podlaskiego ds. Osób z niepełnosprawnościami,
Jakub Kozłowski z Podlaskiego Stowarzyszenia Sportowego Osób Niepełnosprawnych „Start”, samorzecznik,
Szymon Andrejczuk z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej, reprezentant Ośrodka Niezależnego Życia, samorzecznik.
Rozmowa dotyczyła sposobów wspierania samorzecznictwa osób z niepełnosprawnościami i warunków koniecznych dla pełnego ich udziału w procesach decyzyjnych.
Z dyskusji dowiedzieliśmy się kim jest samorzecznik i jaką rolę pełni w życiu osób z niepełnosprawnościami.
W procesie rehabilitacji dąży się do tego, aby każda osoba z niepełnosprawnościami była samorzecznikiem, tz. decydowała o sobie nie tylko w różnych instytucjach państwowych, społecznych, ale i w życiu osobistym.
„Uległam wypadkowi w klasie maturalnej, przesiadłam się na wózek inwalidzki – mówiła Elżbieta Kujawa i nie chciałam, żeby rodzina i znajomi traktowali mnie jak osobę niedołężną. To ja zdecydowałam, że chcę rozpocząć studia, a potem pracować. Z perspektywy czasu widzę, że dałam radę i spełniłam się w wielu rolach: studentki, pracownika, matki. Pracując w Fundacji Aktywnej Rehabilitacji pomagam innym osobom, jeżdżę na kongresy, sympozja, podróżuję, prowadzę aktywny tryb życia. Chcę i wymagam, żeby urzędnik załatwiający moją sprawę patrzył mi w oczy i zwracał się bezpośrednio do mnie, a nie do osoby towarzyszącej mi. Przyjęcie przeze mnie takiej postawy od samego początku i wyraźne wyartykułowanie swoich potrzeb bardzo zmieniło moje otoczenie. Przestali się nade mną litować, a zaczęli mnie wspierać. Wiedzą, że to nie oni, ale ja sama decyduję o swoim życiu. Gdybym się na początku poddała to pewnie do chwili obecnej mieszkałabym razem z rodzicami, w roli chorej, bezwolnej, rozpieszczanej osoby”.
Wszyscy pozostali uczestnicy panelu potwierdzili to stanowisko. Opowiadali o początkach swojej choroby i walce o uzyskanie samodzielności. Zostali samorzecznikami. Studiując, pracując podpowiadają rektorom, pracodawcom co należy zmienić, jakie bariery usunąć, aby więcej osób mogło studiować lub podejmować pracę zawodową. Są samodzielni, chociaż czasem potrzebują wsparcia innej osoby.
Z biegiem lat zaczęło się to zmieniać, począwszy od projektów architektonicznych, po ustanawianie rzeczników osób z niepełnosprawnościami na uczelniach, w administracji państwowej i samorządowej, reprezentujących ich potrzeby.
Edukowanie społeczeństwa w tym zakresie zaczęło dawać rezultaty. Samodzielne osoby z niepełnosprawnościami potrafią dać coś od siebie, zwrócić nakłady poniesione wcześniej na ich naukę, wychowanie, leczenie. Chcą oddać to co wcześniej wzięli.
Pomagają im w tym: Podlaski Sejmik Osób z Niepełnosprawnościami, Ośrodek Niezależnego Życia i Podlaskie Stowarzyszenie Sportowe Osób Niepełnosprawnych „START„.
Uczestnicy panelu podkreślali, że ich inność to normalność, a jednocześnie różnorodność, gdyż jak widać na ich przykładzie różnią się między sobą. Ich niepełnosprawność od razu jest widoczna, ponieważ wszyscy poruszają się na wózkach inwalidzkich.
Tematem drugiego panelu dyskusyjnego byli – „Rzecznicy i sojusznicy osób z niepełnosprawnościami – kto wspiera nasze sprawy?„.
Spotkanie to prowadziła: dr Anna Drabarz z Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, prezes Sejmiku Osób z Niepełnosprawnościami. Uczestniczkami panelu były:
Alicja Łepkowska – Gołaś, łomżynianka posłanka na Sejm RP Województwa Podlaskiego, aktywistka trzeciego sektora
Monika Wiszyńska-Rakowska, Pełnomocniczka Rzecznika Praw Obywatelskich ds. praw osób z niepełnosprawnościami Biura Rzecznika Praw Obywatelskich,
dr Małgorzata Wenclik, Przewodnicząca Podlaskiej Rady Kobiet, reprezentantka Stowarzyszenia 100-lecie Kobiet, adiunkt na Wydziale Prawa UwB.
Bożena Bednarek, Wiceprzewodnicząca Białostockiej Rady Seniorów.
wiceprezes Stowarzyszenia Szukamy Polski, redaktor naczelna portalu podlaskisenior.pl.
„Potrzeby zgłaszane przez osoby z niepełnosprawnościami stały się ostatnio sprawą polityczną. Na wyższych szczeblach zarządzania mało jest sojuszników tych osób – mówiła Monika Wiszyńska-Rakowska. Dlatego trzeba zacząć od edukacji i dążenia do eliminowania barier. Uczestnicząc w Konwencie dowiedziałam się o misji samorzeczników, którzy swoją postawą dają przykład nie tylko innym niepełnosprawnym, ale jednocześnie pokazują rządzącym, że potrafią być samodzielni i nie są tylko grupą roszczeniową”. Podała również przykłady spraw, którymi zajmował się ostatnio RPO.
Alicja Łepkowska – Gołaś zadeklarowała, że w Sejmie będzie rzecznikiem spraw osób z niepełnosprawnościami. Dotychczas społecznie zajmowała się sprawami uchodźców i osobami dotkniętymi wykluczeniem.
Małgorzata Wenclik i Bożena Bednarek przedstawiły sprawy którymi dotychczas zajmowały się ich organizacje pozarządowe i postulaty, które zgłoszą w najbliższym czasie kierującym administracją samorządową. Pokazały dwie perspektywy myślenia i działania na rzecz wspierania osób z niepełnosprawnością. Jedna to perspektywa kobieca, druga perspektywa rosnącej liczby osób starszych w Polsce.
Ponadto Bożena Bednarek poinformowała, że portal podlaskisenior.pl, może stać się miejscem publikacji wszelkich informacji o Sejmiku i Konwentach Osób z Niepełnosprawnościami. Wszystkie publikowane artykuły mogą być czytane również przez osoby niewidome i niedowidzące. Dziennikarki i dziennikarze obywatelscy interesują się osobami z niepełnosprawnością, uczestniczą w wielu spotkaniach osób 60+, relacjonując je w zakładce: Polityka senioralna.
Na Konwencie Ośrodek Wsparcia i Testów przy Specjalistycznym Centrum Wspierającym Edukację Włączającą w Białymstoku (OWiT) przedstawił sprzęt ułatwiający osobom z niepełnosprawnościami komunikację z innymi osobami. Może być on wypożyczany oraz kupowany.
Na zakończenie Konwentu przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku przedstawili formy pomocy finansowej dla osób niepełnosprawnych (renta socjalna, dodatek pielęgnacyjny i 500+).
Zdjęcia: Maria Beręsewicz
Maria Beręsewicz
Podlaska Redakcja Seniora Białystok
