Stowarzyszenie Szukamy Polski (SSP) realizuje projekt Erasmus+ Edukacja dorosłych LET me TELL you (Pozwól, że Ci powiem). SSP jest partnerem, obok organizacji z Grecji i Rumunii. projektu, w którym liderami są samorząd prowincji Valladolid i hiszpańską organizacją Formative Footprint.
Idea projektu to zwiększenie umiejętności cyfrowych seniorów i sprawienie, że poczują się oni aktywną częścią społeczeństwa a ponadto wzmocni się oferta turystyczna i dziedzictwo naszego województwa podlaskiego, który jest też regionem europejskim. Projekt polega na tym, że seniorzy stworzą filmy, w których wyjaśnią dziedzictwo materialne i niematerialne danego miejsca. Filmy te zostaną umieszczone na wspólnej platformie o otwartym dostępie. Kod QR zostanie umieszczony na miejscach opisanych w filmach, tak aby zarówno odwiedzający, jak i obywatele Europy mogli je oglądać.
Stowarzyszenie Szukamy Polski wraz z innymi partnerami projektu przeprowadziło też badanie fokusowe z bardzo ciekawymi wnioskami uczestników. W grupie fokusowej znaleźli się seniorzy z Podlaskiej Redakcji Seniora oraz doświadczeni edukatorzy z różnych środowisk, liderzy opinii publicznej.
Aktywizacja osób 60+ w wielu sferach – to najczęściej aktywizacja kobiet. Mężczyźni wyjątkowo włączają się w działania społeczne, w regularne aktywności. 10%, maksymalnie 20% mężczyzn na emeryturze uczestniczy w takich działaniach. Z doświadczeń edukatorów wynika, że w 10-osobowych grupach szkoleniowych najczęściej są same kobiety, czasem bierze udział jeden, maksymalnie dwóch mężczyzn.
Jeżeli nie są zaspokojone podstawowe potrzeby seniorów, to nikt nie rozważa odwiedzania obiektów dziedzictwa kulturowego i poszukiwania miejsc atrakcyjnych turystycznie. Polscy i podlascy seniorzy często nie mają funduszy na podstawowe potrzeby – opłacenie czynszu, jedzenia, wyklucza często nawet zakup smartfona czy laptopa. Jak zatem wykorzystać dostęp do filmu z pomocą kodu QR, jeśli mają stary telefon komórkowy (który służy tylko do rozmów telefonicznych, najwyżej też do wysyłania SMS.
– Między prawdziwymi potrzebami seniorów a kodem QR jest przepaść. Projektu zatem musi być skierowany do seniorów, którzy mają odpowiedni sprzęt i podstawowe umiejętności cyfrowe.- to wniosek jednego z uczestników badania.
Jedna z najważniejszych potrzeb seniorów to informacja – dotarcie do informacji ułatwia życie. Bez cyfrowych umiejętności dotarcie do informacji staje się niemożliwe. Pod słowem „seniorzy” kryje się duża rozpiętość wiekowa – inaczej o turystyce powinno się mówić do 60-latka, inaczej do osoby 85+.
– Klub Podróżniczy „Mozaika” jest w tej chwili mocno geriatryczny. Kiedyś bez problemów chodziło się po puszczy kilkanaście kilometrów, dziś już jest trudniej -mówi jedna z członkiń tego Klubu.
Dlatego wirtualny spacer ma szansę umożliwić seniorom zobaczenie miejsc, do których nie mogliby się dostać, lub dostawaliby się z trudem. Ale przy wyborze miejsc, które promować będą dziedzictwo, warto wziąć pod uwagę aspekt dostępu dla seniorów ze szczególnymi potrzebami zdrowotnymi (ławki, miejsca na odpoczynek, poręcze, toaleta i inne)
Promocja dziedzictwa kultury to nie tylko miejsce, to także dziedzictwo kulinarne, stroje i obrzędy ludowe, pieśni. To także ciekawi ludzie, do których warto dotrzeć. Warto pamiętać, że równie ważne jak dziedzictwo materialne jest dziedzictwo niematerialne. Poeci, twórcy ludowi. Można wierszem lub pieśnią opowiedzieć o turystyce. Filmy stworzą swego rodzaju archiwum tego dziedzictwa.
Nie ma takiego filmu na świecie, który zastąpiłby rzeczywistość. Czy seniorzy mają potrzebę tworzenia i oglądania filmów? Czy nie jest tak, że sprowadzamy ich do stylu życia młodych ludzi. Młodzi ludzie z reguły nie przeżywają tego „tu i teraz”, nie patrzą co się dzieje wokół, tylko patrzą w ekran, czy to się fajnie nagrywa. W tym momencie, czy nie przymuszamy seniorów do młodzieżowego stylu, trybu życia. Czy tylko młodzi mogą uczyć seniorów? Dlaczego nie odwrotnie? Można rozważyć wspólną pracy z młodzieżą, aby młodzież się też czegoś nauczyła od seniorów i odłożyła na chwilę smartfony. Wiedza i mądrość – to dwa ważne aspekty. Na przykład praca nad filmem w grupach międzypokoleniowych – wspólny wybór miejsc, dotarcie do ludzi, międzypokoleniowy pomysł na film, scenariusz i wspólna realizacja.
Wnioski z badania Stowarzyszenia Szukamy Polski zostały przekazane liderom i partnerom projektu LET me TELL you. A my dzielimy się nimi z naszymi czytelnikami.
Bożena Bednarek
Stowarzyszenie Szukamy Polski
Podlaska Redakcja Seniora
